Zoologiya kafedrasi

Zoologiya kafedrasi 1954 yilda tashkil topgan. Termiz shahridagi ikki yillik o‘qituvchilar instituti hukumat qarori bilan 1956 yil Termiz davlat pedagogika institutiga aylantirildi. 1956 yil institutdagi biologiya-ximiya fakulteti tarkibida “Biologiya-ximiya” kafedrasi birinchi bor tashkil etildi. Kafedra mudiri bo‘lib, biologiya fanlari nomzodi, dotsent Muhammadqul Xojiyev tayinlandi.

1960 yili Termiz va Qarshi davlat pedagogika institutlari qo‘shilishi munosabati bilan kafedra Qarshi shahriga ko‘chirildi.

1992-1997 yillarda dotsent B.Xoliqnazarov, 1997-1999 yillarda dotsent K.Eshnazarovlar kafedrada mudir bo‘lib ishladilar.

2000-2009 yillarda kafedrani O‘zbekiston Respublikasida xizmat ko‘rsatgan xalq ta’limi xodimi, biologiya fanlari doktori, professor, Sh.X.Xurramov boshqardi.

2009 yil sentyabridan boshlab dotsent X.T.Tangirov kafedra mudiri etib tayinlandi. Kafedrani 2022 yil noyabrdan 2023 yil sentabrgacha dotsent A.Bekmurodov boshqardi. 2023 yil sentyabridan boshlab b.f.f.d. B.Rahmatullayev kafedra mudiri etib tayinlandi.

Kafedrada A.Sh.Xurramov 2006 yilda nomzodlik, 2020 yilda doktorlik, 2012 yilda X.Norbo‘tayev nomzodlik, 2019 yilda Sh.Abdulazizova falsafa doktorligi, 2020 yilda A.Bekmurodov falsafa doktorligi, 2021 yilda N.Tangirova, L.Bobokeldiyevalar, 2022 yilda B.Rahmatullayev falsafa doktorligi dissertatsiyalarini muvaffaqiyatli himoya qilishdi.

S.Choriyev falsafa doktorligi dissertatsiyalarini muvaffaqiyatli himoya qilish arafasida.

So‘nggi yillarda kafedrada 4 ta darslik, 9 ta o‘quv qo‘llanmalar, 17 ta ilmiy-uslubiy qo‘llanmalar va 6 ta monografiyalar nashr ettirildi.

Hozirda kafedrada 2 nafar professor, 2 nafar fan doktori, 4 nafar dotsent, 4 ta b.f.f.d. (PhD) ilmiy darajasiga ega bo‘lgan katta o‘qituvchi, 3 nafar katta o‘qituvchi va 10 nafar o‘qituvchi – jami 16 nafar professor-o‘qituvchi asosiy shtatda faoliyat ko‘rsatib kelmoqda.

Kafedrada o‘qitiladigan yo‘nalishlar:

Bakalavriat:

60510100 - Biologiya (turlarti bo‘yicha)

Magistratura

70510101 - Biologiya mutaxasisligi

Kafedrada o‘qitiladigan fanlar:

Bakalavriat:

1. Sitologiya
2. Gistologiya va embriologiya
3. Zoologiya
4. Odam anatomiyasi
5. Odam va hayvonlar fiziologiyasi
6. Genetika va genomika
7. Biofizika
8. Bioinformatika
9. Yosh fiziologiyasi va gigiyena
10. t.f Umumiy yentomologiya
11. t.f Evolyutsion nazariya
12. t.f O’zbekiston faunasi
13. t.f Zoogeografiya
14. t.f Umumiy parazitologiya
15. t.f Umumiy fitogelmintologiya
16. t.f Protozoologiya
17. t.f Biozaralanish asoslari

Magistratura

1. Bioxilma-xillik
2. Biologiyaning dolzarb muammolari
3. lmiy tadqiqot metodologiyasi
4. Xususiy entomologiya
5. Malakologiya
6. Ornitologiya

Kafedrada olib borilayotgan ilmiy ishlar

Zoologiya kafedrasi qoshida 60510100-Biologiya (turlari bo‘yicha) bakalavriatura hamda 70510101 Biologiya yo‘nalishi bo‘yicha magistratura mavjud.

Shuningdek, kafedra qoshida o‘quv va ilmiy laboratoriyalar faoliyat ko‘rsatadi.

Kafedrada 2 nafar: Fayziyeva Dilorom, Soatova Zarina, Mardanayeva Dilsora, Bobokeldiyeva Shaxnozalar tayanch doktoranturada tahsil olishmoqda.

Tangirova Nodira Xasanovna 2021-yil 11-sentyabr kuni Qoraqalpog‘iston davlat universiteti qoshidagi ilmiy kengashda biologiya fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasini olish uchun dissertatsiyani muvaffaqqiyatli himoya qildi.

Barcha o‘qituvchilarning ilmiy ishlar bilan shug‘ullanishlari uchun sharoitlar yaratilgan. Ular xorijga va mamlakatimizning turli hududlariga ilmiy safarlarga yuborilmoqda. Kafedrada zoologiyaning turli yo‘nalishlari bo‘yicha: fitogelmintologiya, zoogelmintologiya, malakologiya, ixtiologiya va entomologiya bo‘yicha ilmiy-tadqiqot ishlari olib borilmoqda.

Kafedrada olib borilayotgan ilmiy-uslubiy ishlar

darslik va o‘quv qo‘llanmalar

Kafedrada keyingi yillarda A.Qulmamatov tomonidan “Umurtqasizlar zoologiyasidan o‘quv dala amaliyoti” o‘quv qo‘llanmasi, A.Sh.Xurramov tomonidan “Odam anatomiyasi va fiziologiyasi” darsligi, B.Xoliqnazarov tomonidan “Individual rivojlanish biologiyasi” o‘quv qo‘llanmasi (1-nashri), “Individual rivojlanish biologiyasi” o‘quv qo‘llanmasi (2-nashri), Sh.X.Xurramov, K.Eshnazarov, A.Sh.Xurramovlar tomonidan “Fitogelmintologiya” o‘quv qo‘llanmasi, X.Tangirov, Sh.Xurramov, N.Tangirovalar tomonidan “Umurtqalilar zoologiyasidan amaliy mashg‘ulotlar” o‘quv qo‘llanmasi, B.Raxmatullayev, E.Saidovalar tomonidan “Zoogeografiyadan amaliy mashg‘ulotlar” o‘quv qo‘llanma, B.Raxmatullayev, N.Himmatov, G.Aramovalar tomonidan “Yosh fiziologiyasi va gigiyena” o‘quv qo‘llanmasi, Н.Девонова томонидан “Генетикадан амалий машғулотлар” SH.Raimov tomonidan “Bioinformatikadan amaliy mashg‘ulotlar”, K.Eshnazarov tomonidan “Sitologiya” nomli darslik, X.Tangirov, N.Tangirovalar tomonidan “Umumiy parizitologiya”, A.Sh.Xurramov, K.Eshnazarovlar tomonidan “Паразитические нематоды овощных культур и меры борьбы с галловыми нематодами в Cурхандарьинской области” nomli monografiya, A.S.Bekmurodov tomonidan

Фитонематоды гранатовых агроценозов и мер борьбы с ними” nomli monografiya, B.Rahmatullayev tomonidan “Surxondaryo viloyati suv omborlarida erkin yashovchi va fitoparazit nematodalar” nomli monografiya, J.J.Jalilov tomonidan “Bolalar nogironligining oldini olish, ularni parvarishlash va ijtimoiy yordam ko‘rsatishni takomillashtirish” nomli monografiya, N.Tangirova, Q.A.Saparov, X.T.Tangirovlar tomonidan “O‘zbekistonning janubiy hududlaridagi tovuqsimolar (GALLIFORMES)ning gelmintofaunasi” C.Allayarov tomonidan “Surxondaryo suv havzalarining baliqlari”, SH.Abdulazizova tomonidan “Yuqori To‘palang milliy tabiat bog‘i hayvonot dunyosining biologik xilma-xilligi” A.SH.Xurramov tomonidan “Фауна и экология фитонематод пшеницы, дикорастущих и сорных элаков Сурхандарьинской долины” nomli monografiyalar nashr ettirilgan.

Ilmiy maqolalar

Respublika va xalqaro jurnallarda kafedra professor o‘qituvchilari tomonidan nashr qilingan maqolalar va tezislar:

A.Sh.Xurramov “Comparative Analysis Of Biocenotic Complexes Of Wheat Nematodes And Wild Cereals” 2 (09), 96-100, “Biodiversity of the faunistic complex of the phytonematodes of the examined wild cereal plants of Uzbekistan” 6 oktabr, 2020,

A.Sh.Xurramov Фитопаразитические нематоды – вредители зерновых культур Узбекистана. 2020, 5-октября, 8-10,

A.Sh.Xurramov «Фауна и экология фитонематод пшеницы и дикорастущих злаковых растений Узбекистана» 2020, 30-36,

K.Eshnazarov Meloydoginosis on vegetable crops in Surkhandarya region 2020, 30-37, Sources, Ways And Methods Of Distribution Of Gallow Nematodes On Vegetable Crops In Surkhandarya Region 2(11), 57-61 2020.

Sh.K.Abdulazizova Ещё один сюрприз от Bradybaenidae (Gastropoda, Pulmonata) 2020, vol. 30, No. 4: 217-221.Published online October 1, 2020.

Sh.K.Abdulazizova “The complexes of terrestrial mollusks related to the various biotopes of ranges Kugitangtau and Babatag” ISSN: 2249-7137 Vol. 10, Issue 7, July 2020. 699-704 betlar,

B.A.Raxmatullayev Фауна свободноживущих нематод Южно-Сурханского и Учкизильского водохранилищ 2020. №6 (76) P. 14-18.

A.S.Bekmurodov Species composition and distribution of phytonematodes of fruit trees in the southern regions of Uzbekistan // Eur. Chem. Bull. 2023, 12(Special Issue 7), 838-845

A.S.Bekmurodov Фитонематоды представители отряда Tylenchida (Filipjev, 1934) Thorne, 1949 на плодовых культурах южного Узбекистана // INNOVATIONS IN TECHNOLOGY AND SCIENCE EDUCATION. VOLUME 2. ISSUE 7. P. 985-993.

A.S.Bekmurodov Phytonematodes apple tree (Malus domestica L.) of Surkhandarya region of Uzbekistan // WEB OF SCIENTIST: International scientific research journal. Indonezia. Volume 3, Issue 5, May., 2022. P. 741-745.

Sheraliev B., Kayumova Y., Allayarov S., Rozimov A., Komilova D., Urmonova D., Peng, Z. Length-weight relationships of 14 endemic and indigenous freshwater fish species from the Aral Sea Basin, Uzbekistan // Acta Ichthyologica et Piscatoria. – Poland, 2022. - № 52(4), –P. 239-243. (№ 1 Web of Science; № 3 Scopus; IF – 1; CiteScore – 2.0; SJR – 0.330).

Raxmatullayev B.A. Oq tepa suvombori nematodalar faunasi va taksonomik tahlili. Xorazm Ma’mun akademiyasi axborotnomasi. 2023-4/1. 80-83 b.

Allayarov S.K. Surxondaryo daryosi suv havzasining baliqlari (Actinopterygii:Teleostei) faunasi. Xorazm Ma’mun akademiyasi axborotnomasi. 2024-4/1. 29-34 b.

Kafedra professor-o‘qituvchilari tomondan Mahalliy va xorijiy OAK jurnallaridan maqollalar hamda konferensiyalarda ko‘plab tezislar chop ettirildi.

Kafedradagi barcha fanlar bo‘yicha har o‘quv yilida ma’ruza matnlari, O‘UM yangilanib boriladi. Professor-o‘qituvchilar tomonidan tayyorlangan fanlar bo‘yicha ma’ruza matnlari kafedra yig‘ilishida muhokama qilinib, taqrizchilar belgilanadi, tasdiqlanadi va foydalanish uchun tavsiya qilinadi. Kafedraning har bir professor-o‘qituvchilarida mashg‘ulotga kirishda quyidagi me’yoriy xujjatlar bo‘lishi talab etiladi.

Har bir fan bo‘yicha namunaviy fan dasturi, ishchi o‘quv dasturi (silllabus), O‘UM, ma’ruza matni, reyting ishlanmasi, kalendar mavzuli reja, amaliy mashg‘ulotlari bo‘yicha hujjatlar mavjud.

Kafedra professor-o‘qituvchilari mustaqil O‘zbekistonda yetuk biolog mutaxassislar tayyorlab Respublika iqtisodiyoti rivojlanishiga va yosh avlodni munosib tarbiyalashda munosib hissa qo‘shmoqda.

XORIJIY ALOQALAR SOHASIDA

Kafedraning quyidagi professor o’qituvchilari yetakchi xorijiy davlatlarning top- 1000 talikka kiradigan bir qancha Oliy ta’lim muassalarida stajirovka o’tadilar va malaka oshirdilar.

1. Sh.Abdulazizova Belаrus davlatining Belarus Milliy Fanlar Akademiyasi Bioresurslar bo‘yicha ilmiy -amaliy markazining Molekulyar zoologiya laboratoriyasida 2022- yil 1-30- sentabrgacha stajirovka o‘tadi.
2. Sh.Abdulazizova Belorus davlat universitetida 2024-yil 16 sentabrdan 30-sentabrgacha stajirovka o‘tadi.
3. B.Raxmatullayev Qozog‘iston respublikasidagi Janubiy Qozog‘iston davlat universitetida 25.11.2024. dan 06.16.2024 gacha стажировка o‘tadi.

Talabalarning fanlarni puxta o‘zlashtirishi uchun xorijiy professor-o‘qituvchilarni ham jalb qilindi.

1. Belarus davlat universiteti prof-o‘qituvchilaridan Kruglova Oksana Yurevna “Umurtqalilar zoologiyasi” fanidan, Sautkin Fedor Viktorovich “Umumiy entomologiya” fanlaridan dars mashg‘ulotlarini olib bormoqda.