Birgina e’tibor, tashabbus va qo‘shni xalqlar bilan do‘stona munosabatda bo‘lish, ularning taqdiriga befarq bo‘lmaslik pozitsiyasi bilan yuzlab shaharlarni obod qilish, munosabatlarni mustahkamlash, millionlab insonlar uchun muhim bo‘lgan umumtinchlikni barqarorlashtirish, xalqlarning farovon turmush kechirishini ta’minlash mumkin.
Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev tomonidan ana shunday umuminsoniy maqsadlarga yo‘g‘rilgan tashabbus ilgari surilgani hamda “Markaziy va Janubiy Osiyo: mintaqaviy bog‘liqlik. Tahdidlar va imkoniyatlar” mavzusidagi xalqaro konferensiyaga Toshkent shahri mezbonlik qilgani jahon hamjamiyatida katta qiziqish o‘yg‘otdi.
Afg‘oniston Islom Respublikasi prezidenti, Pokiston Islom Respublikasi bosh vaziri, Markaziy va Janubiy Osiyo davlatlarining tashqi ishlar vazirlari, xalqaro tashkilotlar delegatsiyalari, nufuzli xorijiy ilmiy-tadqiqot va tahlil markazlari rahbarlari ishtirok etgan yuksak darajadagi tadbirda savdo-iqtisodiy, transport-kommunikatsion va madaniy-gumanitar sohalarda mintaqaviy bog‘liqlikni yanada mustahkamlashga qaratilgan imkoniyat va tashabbuslar muhokama qilindi. Savdo, investitsiyalar, transport, energetika va innovatsiyalar, «yashil» texnologiyalar sohalarida hamkorlikni rivojlantirish, kooperatsiya bo‘yicha aniq loyiha va dasturlarni amalga oshirish, turizm, ta’lim, sog‘liqni saqlash, fan va madaniyat sohalarida sheriklikni kengaytirish, ikki mintaqa barqarorligi va xavfsizligini ta’minlash yuzasidan batafsil fikr almashildi.
“Xalqlarimizning ulkan tarixiy, ilmiy, madaniy-ma’rifiy merosi hamda iqtisodiyotlarimizning o‘zaro bir-birini to‘ldirish imkoniyatlaridan kelib chiqqan holda, mavjud intellektual salohiyatni, birgalikdagi sa’y-harakatlarimizni o‘zaro muvofiqlashtirish vaqti keldi”, dedi Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev xalqaro konferensiyadagi nutqida.
YUNESKO shafeligida Termiz shahrida Markaziy va Janubiy Osiyoning tarixiy merosiga bag‘ishlangan xalqaro forum o‘tkazish taklifi ilmiy va madaniy-gumanitar almashinuvlarni ko‘paytirish do‘stlik va ishonchni mustahkamlashda muhim o‘rin tutishini ta’minlashi ta’kidlandi. Prezidentimiz ilm-fan, texnologiya va innovatsiya sohalardagi hamkorlikka bejiz alohida urg‘u bermadi. Qo‘shma tadqiqot va tajriba almashish dasturlarini rag‘batlantirish, olim va tadqiqotchilar uchun yengillashtirilgan viza tartibini joriy qilish ehtiyoji nafaqat o‘zbek olimlari, balki butun Markaziy va Janubiy Osiyo mintaqasi ilm-fan vakillari uchun yangi ilmiy tadqiqotlar, manba va adabiyotlar, ilmiy pavilonlar eshigini ochib beradi.
Yevropa komissiyasi vitse-prezidenti, Yevropa Ittifoqining tashqi ishlar va xavfsizlik siyosati bo‘yicha Oliy vakili Jozep Borrel O‘zbekiston yetakchisining Markaziy va Janubiy Osiyo bog‘liqligini mustahkamlash borasidagi global tashabbusi muhim ahamiyatga ega va o‘z vaqtida ilgari surilayotganini qayd etdi.
Davlatimiz rahbari Markaziy Osiyo bilan Janubiy Osiyoni samarali va xavfsiz bog‘laydigan transport-logistika infratuzilmasini barpo etish masalasiga alohida e’tibor qaratdi. Zero, «Termiz – Mozori Sharif – Qobul – Peshovar» temir yo‘lining qurilishi bu arxitekturada muhim bo‘g‘in bo‘ladi. Ikki mintaqaning tranzit imkoniyatini to‘la yuzaga chiqarib, yuk tashish reglamentini sezilarli qisqartiradi.
Mazkur temir yo‘l Markaziy va Janubiy Osiyoning turizm istiqboli ufqlari kengayishiga xizmat qilishi bilan ham ahmiyatlidir. Turoperaorlarning yagona platformasini shakllantirish, jahon sayyohlik tashkiloti ishtirokida mintaqada turizmni yanada rivojlantirish, o‘z navbatida ilm-fan, ilmiy aloqalar, zamonaviy fan nazariyalari va amaliyotlarining mushtarakligini taminlashda muhim o‘rin tutadi.
Lo‘nda qilib aytganda, bunday ulug‘vor g‘oya va tashabbuslarni ruyobga chiqarishda tamaddun beshigi, o‘tmishda “Madinat ur-rijol”, deya tan olingan – Termiz shahrining bevosita hududiy kesishuvda joylashgani etiborga molikdir. Tarixan ilmu urfon, ziyoratu tijorat, madaniyatu ma’rifat maskani bo‘lgan bu qadim kent kelajakda ham mamlakatimiz hamda mintaqa ravnaqiga munosib ulush qo‘shuvchi muhim strategik platforma vazifasini o‘tayveradi.
Avazjon MARAHIMOV,
Termiz davlat universiteti rektori
